Mahkemeden çok önemli 'zorunlu din dersi' kararı

İstanbul Eyüp ’teki bir ailenin başvurusunu değerlendiren idare mahkemesi, çocuklarının zorunlu din kültürü dersinden muaf tutulmasını isteyen ailenin talebini haklı buldu. Oy birliği ile alınan kararda, öğretimde uygulanan müfredatın belirli bir din anlayışını esas almaması gerektiğine vurgu yapıldı. Kararda "Müfredatın içeriği nesnel ve çoğulcu olmalı. Devlet, dinler karşısında tarafsız kalarak, bütün dinsel inançları eşdeğer görmeli" denildi.
Hürriyet'te yer alan habere göre H. D., G. D. çifti
İşlem hukuka uygun
Davalı konumda olan İstanbul Valiliği adına İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü dosyaya savunmasını sundu. Müdürlük adına mahkemeye yapılan savunmada öncelikli, davanın usulden reddine karar verilmesi talep edildi. Savunmada, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu kaydedildi. Savunmada “Dava konusu işlem maksat bakımından da hukuka uygundur. Lüzum gereği ve hizmetin gereği nedenleriyle kamu yararının gerçekleştirilmesi için işlem tesis edilmiştir. İdari işlemlerde amaç, her zaman kamu yararıdır. Kamu yararı ve hizmetin gerekleri bu durumu gerektirmektedir. Eğitimin aksatılmadan, sağlıklı ve kaliteli bir şekilde yürütülmesi zarureti davaya konu işlemin tesisini zorunlu kılmaktadır” denildi.
İçeriği nesnel ve çoğulcu olmalı
Mahkeme, tarafların talep ve savunmalarını aldıktan sonra kararını geçen ayın sonunda verdi. Oybirliği ile alınan kararda “Anayasanın 24. Maddesine göre din kültürü ve ahlak öğretiminin ilk ve ortaöğretim kurumlarında okutulan zorunlu dersler arasında olduğu kuşkusuzdur. Ancak, bu öğretimin Anayasanın öngördüğü amaca uygun bir müfredatla verilmesi gerektiği, içeriğinin nesnel ve çoğulcu olması, kişinin dininin bir ayrım ve eşitsizlik unsuru olarak kullanılmaması ve devletin dinler karşısında tarafsız kalarak, bütün dinsel inançları eşdeğer görmesi gerekmektedir. Öğretimde uygulanan müfredatın belirli bir din anlayışını esas alması durumunda bunun ‘Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ’ dersi olarak kabul edilemeyeceği ve ‘din eğitimi ’ halini alacağı açıktır” denildi.
İdarenin kararı hukuki değil
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ’nin benzer davalardaki kararlarına atıfta bulunulan idare mahkemesi kararının devamında şöyle denildi: “Din eğitiminden ancak kişilerin kendi isteğine, küçüklerin de kanuni temsilcilerinin talebine bağlı olması karşısında ailesini dini inanç (ya da inançsızlıklarına) ve felsefi düşüncelerine uygun olmadığını iddia eden davacıların çocuğunun din eğitiminden muaf tutulması yolunda yaptığı başvurunun reddi yönünde tesis edilen işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.”
Mahkeme, davanın yargılama giderlerini de idarenin üstüne bıraktı.
Karar sevindirici
Karar değerlendiren D. ailesinin avukatı Tuba Torun şunları kaydetti: “Verilen karar temel insan hakları adına sevindirici. Zira, hem Anayasa ’nın 24. maddesi
hem de AİHS ’nin 9. maddesi bir temel insan hakkı olan din ve vicdan özgürlüğünü güvence altına almakta olup, eğitimde din dersi zorunluluğu bu hakları zedelemektedir. Her ne kadar daha önce bu hususta verilen kararlar var ise de, ateist bir öğrencinin zorunlu din dersinden muafiyet talebine ilişkin İstanbul Mahkemeleri tarafından verilen ilk karar olması önemli bir gelişme.”